Aaqaa ye Cox-Baxtiyaar

Neveshte ye Samad Behrangi

Har ettefaaq i mi xaahad biyoftad, har balaa yi mi xaahad naazel shavad, har aadam i mi xaahad sar e kaar biyaayad, dar har surat “Aaqaa ye Cox-Baxtiyaar” eyn e xiyaal ash nist, be shart i ke ziyaan i be U na resad, kaar i be kaar ash na daashte baashand, ciz i az ash kam na shavad.

 Ra’is i xub ast ke qeybat e U raa naa-dide begirad va tamalloq haa ye U raa be hesaab e xedmat e saadeqaane bogzaarad. Vazir i xub ast ke baraaye U tarfi’ e rotbe i va pul i dar-biyaavarad.

Zendegi ye U mesl e howz e aaraam i st. Be hic qeymat i haazer nist sang i tu howz andaaxte shavad va aab ash cin-o-corukText Box: Anjoman e
Farhangi ye
Puyeshgaraan
Baazgasht be Persik
Baazgasht be 
Puyeshgaraan
bar-daarad. Aadam e sar-be-raah va paa-be-raah i ast. Raazi ne mi shavad hattaa baa mur i extelaaf peydaa konad.

Sobh paa mi shavad va ham-raah e zan-o-bacce ash sobhaane mi xorad va ba’d be edaare ash mi ravad. Hattaa baa baqqaal va qassaab e sar e kuce ham salaam-aleyk e garm o hesaabi mi konad ke lappe raa geraan hesaab na konad va gusht e bi-ostoxaan behesh bedahad.

 Vey mo’taqed ast ke dar edaare nabaayad harf i baalaa ye harf e ra’is goft va dard-e-sar ijaad kard. Kaar e edaari ya’ni pul-dar-aavardan baraaye gozaraan e zendegi. Pas ce xub ke bekushad baa kas i harf ash na shavad va zendegi ye aaraam ash be ham na xorad.

 Mo’taqed ast ke sharaf va kalle-shaqi aan-qadr haa ham arzesh nadaarad ke be xaater ash baa ra’is va vazir dar-oftaad. Va baraaye in-ke U raa aadam e past o bi-shaxsiyyat i nadaanand, be-jaa ye “sharaf va kalle-shaqi” kalame ye “zendegi” raa mi gozaarad ke ham harf e gonde i zade baashad va ham xod raa tabra’e konad.

 Vey zan-o-bacce ash raa xeyli dust daarad. Hamishe mi tarsad ke mabaadaa balaa yi sar e aan haa biyaayad, yaa bi-sarparast bemaanand. Del-mashquli ash in ast ke nakonad baa ra’is extelaaf i peydaa konad va az kaar bar-kenaar shavad va aan haa az gorosnegi bemirand.

Aaqaa ye Cox-Baxtiyaar xeyli ranj mi barad. Ammaa na mesl e Gaalile va Saadeq Hedaayat. Vey ranj mi barad ke ceraa felaan ham-kelaas ash yek rotbe baalaa-tar az U st, yaa ceraa baajenaaq ash xaane ye do-tabaqe daarad va U yek-tabaqe. Bozorg-tarin aarezu y-ash, daashtan e yek maashin e savaari st az no’ e Foloks-Vaagon, va enteqaal be Tehraan, Paay-taxt.

Baraaye in-ke be aarezu y-ash be rasad, be xod haq mi dahad ke majiz e maa-fowq ash raa be-guyad, va vaqt e zaadan e zan ash be xaane ash beravad va tohfe i bebarad.

Pish az ezdevaaj, gaah-godaar i piyaale i ham mi zad. Ammaa ba’d-haa zan ash in raa qadeqan kard. Az edaare yek-raast be xaane ash mi aayad. Asr haa gaah-gaah i baa zan ash be sinamaa mi ravad. In do, dustdaar e sar-saxt e film haa ye Iraani hastand. Mi guyand film e Iraani har qadr ham ke mozaxraf baashad, aaxar e sar maal e vatan e-maan ast. Ceraa pul e-maan raa be jib e xaareji haa berizim?

Zan mi kushad mesl e honar-pishe haa ye film haa ye vatani, xod raa biyaaraayad va lebaas bepushad. Tu xaane baa kafsh e paashne-boland raah mi ravad va short e tebbi be-kaar mi barad. Bacce ash raa Faarsi yaad daade ast faqat. Mesl e in-ke har do mo’taqedand ke Torki harf-zadan, maal e aadam haa ye bi-savaad va ommol ast.

Gaah i az pezeshk e xaanevaadegi ham dam mi zanand. Va an pezeshk i ast ke sar e kuce ye aan haa matab daarad va dar ham-saayegi ye aan haa xaane. Hamishe ye xodaa pish e U mi ravand ke: “Aaqaa ye doctor, sar e bacce maan dard mi konad, baraayash aaspirin tajviz mi konid yaa saaridon”?

Yek taxt-e-xaab e do-nafare daarand. Hic shab i jodaa az ham ne mi xaaband. Baa in-ke dah saal ast ke zan-o-shohar and, faqat yek bacce daarand. Davaa-o-darmaan mi konand ke bacce shaan na shaved.

Pul e-shaan raa dar Baank-e-Melli zaxire mi konand. Mi xaahand maashin e shaxsi bexarand. Aaqaa ye Cox-Baxtiyaar ham-aknun mashq e raanandegi mi konad. Sar-garmi ash hamin ast.

Be-zaaher vaqt e ketaab-xaandan peydaa ne mi konad. Be-alaave mi guyad tu-ye ketaab haa afkaar e zed-o-naqiz i peydaa mi shavad ke be dard ne mi xorad va naa-raahati ye fekri towlid mi konad. Ammaa gaah-o-bi-gaah, yek i az majalle haa ye haftegi raa xaridan, baraaye sar-garmi bad nist. Aamuzande ham hast. Zan ash az qesmat e mod e lebaas va aashpazi ash estefaade mi konad va xodash ham jadval ash raa hal mi konad va ba’z i gozaaresh haa ye marbut be zendegi ye honar-pishegaan e sinamaa raa mi xaanad va baraaye in-ke savaad ash ziyaad shavad, gaah i ketaab haa ye “adabi ve ejtemaa’i” mi xaanad. Masalan ketaab haa ye Javaad Faazel raa ke shenide ast hame “adabi ve ejtemaa’i” ast.

Har-do-shaan ham shenavande ye par-o-paa-qors e daastaan haa ye raadiyoi hastand. Jom’e haa shaan aqlab paa ye raadiyo mi gozarad. Hafte i do belit e baxt-aazmaai ham mi xarand ke barande ye jaayeze ye momtaaz shavand.

Mazhab raa bedun e cun-o-ceraa qabul daarad. Haazer nist hattaa dar joz’i-tarin qesmat e aan shak ravaa daarad. Ammaa faqat ruz haa ye nuzdah taa bist-o-yek e ramezaan raa ruwze mi girad va namaaz mi xaanad.

Aaqaa ye Cox-Baxtiyaar raa hame mi shenaasand va dide and. Vey dar ham-saayegi ye man o shomaa vo hame, zendegi ye bi-dard-e-sar i raa mi gozaraanad va xod raa aadam-e-xoshbaxt i mi daanad.

 

Samad Behrangi

19 مهر 1343

October 11, 1964